No prólogo da reedición de La fuerza pública en la Universidad de
Santiago y otros escritos escolares (1930-1933) (1987), Ricardo Carvalho Calero manifestou que había que proxectar a atención sobre a historiografía da época enfrontando con método obxectivo as fontes documentais e as testemuñas presenciais. Iso fi xo a autora deste volume cando preparou a primeira edición deste libro, que obtivo o Premio Ánxel Fole en 1992. Ao material documental e gráfico proporcionado pola súa compañeira de vida Mª Ignacia Ramos Díez, totalmente inédito na altura,
engadíronse valiosos testemuños de compañeiros e compañeiras que o
coñeceron e trataron. A esas fontes uniuse a investigación da autora e
a consulta exhaustiva de fontes hemerográficas para construír o espazo
biográfico carvalhiano que abranxe de 1910 a 1941, un período crucial
na súa formación e na súa vida, coa ditadura de Primo de Rivera, a
República e a guerra (in)civil como pano de fondo; un período que se
desenvolve en tres capítulos centrados na infancia e adolescencia no
seu Ferrol natal, o primeiro; en Compostela e Ferrol, o segundo; e en
Madrid, Valencia, Andalucía e Ferrol, o terceiro.
As formulacións galeguistas, a escrita, a metodoloxía da obra investigadora, o polifacetismo enciclopédico, a actividade cultural do ferrolán teñen a súa orixe no tempo que antecede ao período bélico, etapa que conformou Foula o ronsel. Os anos que marcaron a biografía de
Ricardo Carvalho Calero (1910-1941).